در نظام توتالیتر شهروند همواره در حالت تعلیق است و مجال آرامش فکری ندارد تا بتواند درست بیندیشد . به قول راسل قانون در نظام های توتالیتر همانند تار عنکبوت است که قوی آنرا پاره می کند و می گذرد امّا ضعیف در آن گرفتار می ماند .

 گفتگو با دکتر عبدالحسین فرزاد

 مجلّه ی رشد آموزش زبان و ادبیات فارسی

1382وِیژه نامه

شعر

دیر آمدی موسی

و دوره ی اعجازها گذشته است

عصایت را

به چارلی چاپلین هدیه کن

که کمی بخندیم.

      شمس لنگرودی  مجلّه ی چیستا

پێشه‌کی مه‌م و زینی خانی  1                  هه‌ژار

پێشه‌کی مه‌م و زینی خانی                    هه‌ژار

مه‌م و زینی خانی چیه‌؟

ئه‌و کیژه‌ کورده‌ پاکانه‌، ئه‌و له‌وه‌نده‌ لاو چاکانه‌ی خوێنده‌وارن ،و ده‌زانن کوردی وه‌خوێنن و حه‌ز له‌ باری وێژه‌ و بێژه‌ی هه‌ره‌ جسن و هه‌ره‌ بایه‌خدارو هێژا و هه‌ره‌ چێژه‌ و بارامه‌ ده‌که‌ن و دڵبژۆکی چیرۆکی ئه‌وینداریشن ...ئه‌گه‌ر مه‌م و زین ببینن ، ئه‌و مه‌م و زینه‌ی سێ سه‌ده‌ به‌ر له‌ ئێسته‌ خانی شانی کردی  داوه و  به‌ به‌ند بۆ کوردی داناوه‌ ، من لێره‌ لێم روونه زۆر به‌ هه‌ڵپه‌ و به‌ په‌له‌په‌ل روپه‌لان هه‌ڵده‌ده‌نه‌وه‌ و ، به‌ له‌ز و به‌ز کاڵه‌شومێکی ده‌بڕن ‌و، خواخوایانه‌ هه‌رچی زووه‌ چاره‌نووسی دوو دڵداری چاره‌ڕه‌ش ده‌ بناوان بکه‌ن.ئه‌وسا له‌ سه‌ر ته‌رمی جوان و نه‌رمی ئه‌و دو نه‌مامه‌ ناکامه‌ چه‌مه‌ر و گه‌رمه‌ شینیان گرت و ، له‌ ڤه‌شارتنیان بوونه‌وه‌ ...به‌ چاوی ئه‌سرین تێزاو ، به‌ دوو هه‌ناسه‌ی سارده‌وه‌ ، بێژن به‌ خوا فریه‌ خۆش و دڵته‌زێن بو ، ره‌حمه‌ت بوی خانی بکه‌ن و به‌ ئه‌سپایی بیخه‌نه‌وه‌ سه‌ر ده‌لاقه‌ی جێ کتێبان ، ئیتر چی تر له‌ سه‌ر ڕا پێدا ناچنه‌وه‌ ، به‌ وردی لێی ورد نابنه‌وه و شیوه‌که‌ وه‌رد ناده‌نه‌وه‌ .تا ئه‌و هه‌موو کاکڵه‌ خۆشانه‌ش وه‌ دۆزن که‌ بوونه‌ته‌ ناوئاخن و چیرۆک گرتونیه‌ ‌ ناوه‌خۆ ، و به‌ هێوری و به‌ کاوه‌خۆ . ده‌گش له‌ گشتی رامێنن ، زانیارانه‌ به‌شه‌ی که‌ن و به‌ دانسته‌ شی که‌نه‌وه‌ ، و به‌ند به‌ به‌ند و گه‌و به‌ گه‌وی تێکه‌نه‌وه‌ ، لێک ده‌نه‌وه‌ ... ماڵم هه‌قه‌ هه‌قیشیانه‌ له‌ خوێندنه‌وه‌ی به‌ په‌له‌ بن و په‌لیه‌کی به‌س بکه‌ن و قوڵتر نه‌ڕۆن . بۆ چی ؟ چو‌نکه :                  

حه‌مدی

 وه‌ک تریشقه‌ ئاگر ئه‌گرن هه‌وری ره‌حمه‌ت ناگرن       

 ئه‌ژده‌ها ده‌گـــرن به‌ قه‌د کێوێک و عیبره‌ت ناگرن

                                                    حه‌مدی

معرفی کتاب

معرفی کتاب

گشتی در کردستان ترکیه

شری لیزر

ابراهیم یونسی

چاپ اوّل 1382

نشر پانیذ . 264ص.

دانش آموزی دبیرستانی بودم و علاقه مند به مطالعه.با ترجمه های ابراهیم یونسی آشنا شدم . از دوستی آدرس پستی ایشان را پیدا کردم و نامه ای برایشان فرستادم.انتظار نداشتم که به این زودی نامه ی دانش آموزی از سقز را جواب دهند و مرا دلگرم به کتاب و کتاب خوانی نمودند. هر چند همراه جواب نامه هدیه ی ارزشمندی هم بود. اسپارتاکوس .و آلآن هم بعد از حدود هجده سال "چون نور بصر می پرستمش"

دیروز هم که در مدرسه درباره ی این کتاب بحث می کردیم دوستی سخن جالبی گفت:

اگر کردها ابراهیم یونسی را نداشتند چکار باید می کردند؟

ادامه نوشته

قسه‌ی نه‌سته‌ق

هه‌میشه‌ بخوێنه‌وه‌ به‌ ڵام ته‌نیا ئه‌و کاتانه‌ بنووسه‌ که‌ ویژدانت بۆ نووسین هانت ده‌دات.

له‌ کتێبێکی حه‌مه‌ سه‌عید حه‌سه‌ن

هه‌شتی مارس

ژن

دره‌ختێکم له‌ دۆزه‌خه‌وه هه‌ڵاتووم

رامته‌کێنه‌ ئه‌ی ژن

باگه‌ڵا ژه‌هراوییه‌کانی رۆحم هه‌ڵوه‌رێن‌.

                                         قوباد جه‌لی زاده‌

به پاس قدردانی از امیر رفیع

روستای بلبر در منطقه ی اورامانات قرار دارد و از نظر اداری جزو سروآباد -در شهرستان مریوان –می باشد.سری به مدرسه ی ابتدایی و راهنمایی آنجا زدیم .چیزی که نظر مرا به خود جلب کرد وجود کتابخانه ای غنی و خوب در دل کوه های سر به فلک کشیده است که به همّت شخص عزیزی پای گرفته است . بعد از پرس و جو از مدیر مدرسه و اخوی ایشان نشانی این آدم بزرگوار را به دست آوردم. نام ایشان آقای امیر رفیع هستند و اهل تهران می باشند که به خاطر امور کاری خود مدّتی در بلبر اقامت داشته اند و با هدیه ی این کتب به کتابخانه آنرا غنی نموده اند که می تواند کتاب خانه ی عمومی مناسبی برای افراد تحصیل کرده و باسواد منطقه باشد. باقیات صالحاتی که می گویند یکیش هم می تواند همین کتاب خانه باشد .در اینجا خود به شخصه از ایشان تشکّر می کنم و برای قدردانی از ایشان فقط یک ضرب المثل ژاپنی را نقل می کنم که می گوید:

آنکه گل را دوست دارد خود از گل دوست داشتنی تر است.

جملات قصار

- کشتن فکر آدمی جنایتکارانه تر از قتل نفس به معنای جسمانی آن است.  میلتون

تصویر

                            تصویر 

 

          زلال روشن چشمانش آبشار کبود

          که آیتی است به تصویر بیم وشکوه

          نگاه مات گوزنی است کز ستیغ بلند

          در آب می نگرد

          عبور سایه ی صیاد را ز دامن کوه              م.سرشک

جملات قصار

چه خوب بود اگر همه چیز را می شد نوشت،اگر می توانستم افکار خودم را به دیگران بفهمانم،می توانستم بگویم...زبان آدمی زاد مثل خود او ناقص و ناتوان است.     صادق هدایت

معلّم باید همه چیز را بلد باشد.      سریال معلّم از شبکه ی 2

شب در هتل

شب در هتل              زیگفرید نتس      ترجمه:تورج رهنما

کشیک شب با ناخن های جویده  شده اش روی دفتر هتل دست کشید، شانه هایش را به علامت تأسف بالا انداخت و در حالی که پارچه ی لباسش به صورت ناموزونی زیر بغلش کشیده می شد، به سمت چپ چرخید و گفت:

این تنها امکانی است که وجود دارد.در این وقت شب شما در هیچ جا نمی توانید اتاق یک نفره پیدا کنید.البته شما مختارید که در هتل های دیگر هم سئوال کنید،اما من همین حالا می توانم خاطرجمعتان کنم در صورتی که بدون نتیجه برگردید، دیگر برای ما مقدور نیست که برایتان خدمتی انجام دهیم .چون تخت خالی این اتاق دونفره هم – که من نمی دانم به چه دلیلی شما آن را نمی گیرید- در این فاصله حتما نصیب آدم خسته ی دیگری شده است.

ادامه نوشته

رده بندی دهدهی جان دیویی در کتابخانه

رده بندی دهدهی جان دیویی در کتابخانه

 

اعداد

 

نوع کتاب

 

شرح

000-099

کلیّات

کتابشناسیها،علوم کتابداری،دایره المعارفها،نشریات ادواری،روزنامه و...

100-199

فلسفه

آثار فلسفی،روانشناسی،منطق ،اخلاق و...

200-299

دین

قرآن،کتابهای مذهبی،الهیات و...

300-399

علوم اجتماعی

جامعه شناسی،آمار،سیاست،اقتصاد،حقوق،قوانین،آموزش و پرورش و ...

400-499

زبان

واژه نامه ها،دستور زبان،کتاب های قرائت و... در همه ی زبان ها

500-599

علوم خالص

ریاضیات،ستاره شناسی،فیزیک،شیمی ،زمین شناسی،گیاه شناسی،جانورشناسی و.

600-699

علوم عملی

پزشکی ، کشاورزی، صنایع ،ساختمان،مهندسی و ...

700-799

هنرها

موسیقی، نقاشی، تئاتر، سینما ، معماری ، مجسمه سازی ،سرگرمی و...

800-899

ادبیّات

شعر،متون نظم و نثر ، نمایش نامه ، داستان ومقاله در همه ی زبان ها

900-999

تاریخ و جغرافی

تاریخ و جغرافی ، سرگذشت ، خاطرات ، تاریخ کشورها و قرون

 

 

 

به‌یتێکی نالی

كه‌ی ده‌كا شه‌رح و به‌یاناتی ڕمووزی ده‌ردی دڵ

ڕووره‌شی هه‌روه‌ك ده‌وات و دووزبانی وه‌ك قه‌ڵه‌م

نالی

قوانین پنجگانه ی رانگاناتان

قوانین پنجگانه ی رانگاناتان

ریاضیدان هندی و پژوهشگر علوم کتابداری ش.ر. رانگاناتان(1892-1972) اصول کتابداری را به صورت پنج اصل که به پنج قانون علم کتابداری معروف شده متبلور ساخته است.

پنج قانون علم کتابداری به قرار زیر است:

1-  کتاب برای استفاده است.

2-  هر خواننده ای کتابش.

3-  هر کتابی خواننده اش.

4-  وقت خواننده را به هدر ندهید.

5-    کتابخانه نهادی است زنده و بالنده.

قوانین نوین ضمیمه ی قوانین علم کتابداری رانگاناتان بر این قرار است:

6-  هر خواننده ای کتابخانه اش.

7-  هر نویسنده ای به منزله ی سهم او در کتابخانه.

یادی هه‌ژار موکریانی

دیسانه‌وه‌ ساڵوه‌گه‌ڕی کۆچی هه‌تاهه‌تایی مامۆستا هه‌ژار هاته‌وه‌.

هه‌ژارێک که‌ ده‌یویست گه‌له‌ هه‌ژاره‌که‌ی له‌ هه‌موو روانگه‌یه‌کدا ده‌وڵه‌مه‌ند کات و به‌و  ئامانجه‌ پیرۆزه‌یشی گه‌یشت.

وه‌ ئه‌مه‌ ئه‌وکات زیاتر ده‌رده‌که‌وێ ئه‌گه‌ر بۆ چرکه‌یه‌کیش بوو بێ بتوانین شوێنه‌واری هه‌ژار و به‌رهه‌مه‌کانی بسڕینه‌وه‌.ئه‌وسا هه‌ست به‌ بۆشاییه‌کی کاکی به‌ کاکی ده‌که‌ین.

هه‌ژار کامه‌ بوار هه‌یه‌ خۆی لێ نه‌دابێ و نه‌یبه‌زاندبێ.

هه‌نبانه‌ بۆرینه‌ له‌ ‌‌ بواری وشه‌و وشه‌نامه‌.

چێشتی مجێور له‌ ‌‌بواری بیره‌وه‌ری و ژیان نامه‌ نووسین.

شه‌ره‌ف نامه‌ و قوران وقانوون و چوارینه‌کان و... له ‌بواری وه‌رگێڕان.

هه‌ژار بۆ کوردستان له ‌بواری شێعر و شاعێری.

و..................................................................................... .

پڕۆژه‌یه‌کم سه‌باره‌ت به‌ چێشتی مجێور به‌ ده‌سته‌وه‌یه‌که‌ له‌ داهاتوو پێشکه‌شی ده‌که‌م .

ساڵی 72ی هه‌تاوی سه‌ردانێکی ماڵی مامۆستا هه‌ژارم کرد له که‌ره‌ج.خێزانی بۆمان دوا-درّ و گوهر بود که می ریخت- سه‌‌باره‌ت به‌ هه‌موو شت.

ئه‌و ماڵه‌ی که‌ مامۆستا هه‌ژار تێیدا ده‌ژیا به‌ته‌واوی که‌ل و په‌لیه‌وه‌ (ده‌منه‌که‌ی ،چه‌قۆکه‌ی ،ده‌سماڵه‌که‌ی ،لیباسه هه‌ڵواسراوه‌که‌ی دیاری مه‌لامسته‌فای بارزانی و...)‌ده‌بێ ببێ به‌ مۆزه‌خانه‌یه‌ک بۆ هه‌میشه‌.‌

با به‌یه‌که‌وه‌ چوارینه‌یه‌کی بخوێنینه‌وه‌.((فاتێحایه‌کی بۆ بنێرین خێره‌.))

جـــــــــارجاره‌ په‌نا به‌ مه‌ی ده‌به‌م ناچارم

خه‌مبارم و پێم ئه‌ڵێن که‌ تاوانبارم

خۆزی وه‌کوو مه‌ی درۆ و دزییش مه‌ستی ئه‌کرد

مه‌ردێکم ئه‌ویست که‌بیگوتا وشیارم

 

 

گوسفند سیاه                 ایتالو کالوینو

گوسفند سیاه                 ایتالو کالوینو

شهری بود که همه ی اهالی آن دزد بودند.

                شب ها پس از صرف شام هر کس دسته کلید بزرگ و فانوسش را بر می داشت واز خانه بیرون می زد برای دستبرد زدن به خانه ی همسایه.حوالی سحر با دست پر به خانه برمی گشت به خانه ی خودش که آن را هم دزد زده بود.

                 به این ترتیب همه در کنار هم به خوبی و خوشی زندگی می کردند چون هر کس از دیگری می دزدید و او هم متقابلا از دیگری تا آنجا که آخرین نفر از اولی می دزدید.داد وستدهای تجاری و به طور کلی خرید و فروش هم در این شهر به همین منوال صورت می گرفت هم از جانب خریدارهاوهم از جانب فروشنده ها.دولت هم به سهم خود سعی می کرد حق و حساب بیشتری از اهالی بگیرد و آنها را تیغ بزند و
ادامه نوشته

راپرسی و نظرسنجی

نظرسنجی:

در دانشگاه استاد دکتر عبّاس ماهیار – که خدایش حفظ کناد- همیشه می فرمودند : اگر در هنگام رفتن از این دنیا مختار به همراه داشتن یک کتاب باشم بیدرنگ بوستان سعدی را انتخاب می کردم.

مای هم از این سخن خنده مان می گرفت و چه خنده ی بیجایی .امّا حال که چند سالی از آن گذشته و خود بیشتر با کتاب انیس و جلیسم بیش از پیش سخن استاد را درک می کنم و به قول استاد عبدالرحمان شرفکندی(هه ژار) :نکته ای باقی نمانده که سعدی از آن سخن نگفته باشد.

حال همین سخن دکتر ماهیار را از شما می پرسم.شما چه کتابی را انتخاب می کنید؟

 

راپرسی

خوێنه‌ری هێژا

باشترین کتێب که‌ تا ئێستا خوێندووته‌وه‌ چیه‌؟ ده‌توانی ناوی سێ کتێبمان بۆبنێری .

طنز نویس درمانده                  

طنز نویس درمانده                  آئوگوستومونته روسو

 

              روزی روزگاری در جنگلی میمونی زندگی می کرد که دوست داشت نویسنده ی طنز وهجویه شود .خیلی کتاب خواند اما ناگهان فهمید که برای طنز نویس شدن شناخت کمی از مردم دارد .پس به حشر و نشر با مردم و دید و بازدیدهای عصرانه مشغول شد و با دقت از گوشه ی چشم مهمانها را که با فنجانی نوشیدنی در دست مشغول گپ زدن بودند زیر نظر گرفت .از آنجا که انصافا رفتار وکردارش دلنشین بود و پشتک و واروهایش برای دیگر حیوانات اسباب تفریح بود هر کجا وارد می شد از او به خوبی استقبال می کردند و او همچنان سعی داشت نحوه ی بر خوردش را بهتر کند .خلاصه کسی نبود که مجذوب او نشود .وقتی وارد جمعی می شد به خاطر روحیه ی شاد و بذله گویی هایش از سوی میمون خانمها و همینطور همسرانشان و دیگر اهالی جنگل حتی کسانی که با او در دیپلماسی جهانی و مسائل ملی و منطقه ای مخالف بودند مورد توجه قرار می گرفت .همیشه بسیار مهربان و خوش بر خورد ظاهر می شد با اشتیاق فراوان به کشف نهاد و سر شت انسانها و توان به تصویر کشیدن آن در طنزهایش می پرداخت.

ادامه نوشته

ویراستاران با نویسندگان سخن می گویند

معرّفی کتاب ویراستاران با نویسندگان سخن می گویند

جودی مندل

مجید نکودست

تهران : کویر ،1382 . 434ص

                از عنوان مطلب بر می آید که صحبت از ویراستاران است. راستش را بخواهید تصوّر من از ویراستار-حد اقل در ایران  - کسی بود که نوشته ای- دست نویس یا تایپ شده را از نظر رسم الخط و قواعد نگارشی و جدا بنویسیم و غلط ننویسیم و ... پیرایش و ویرایش می کند . 

ادامه نوشته