«ماشین چرندسازی»

توانایی مقاومت در برابر فشار همتایان و اعتماد به قضاوت خود، گرچه برای هنرمند حیاتی است اما می تواند روندی منزوی‌کننده و اضطراب‌آور باشد. در لحظات آزاردهندۀ عدم قطعیّت، این روند هنگامی است که «ماشین چرندسازی» به کار می‌افتد. استیون پینکر، دانشمند حوزۀ علوم شناختی، این پدیده را به بخشی از ذهن ما مرتبط می‌داند که ندانستن و کاملا نفهمیدن را برنمی‌تابد. بنابراین ذهن در مواجهه با سؤالی ساده مثل «هنر خوب چیست؟» برای پنهان‌کردن ناراحتی‌اش {از ندانستن پاسخ}، چرندیات تولید می‌کند.

این ماهیّت ذهنی آزاردهندۀ زیبایی، مردم را واداشته که برای درک چیزی که به لحاظ زیبایی‌شناختی خوشایند می‌یابند، به دنبال توجیهی تجربی باشند. این کار از دید من ابلهانه است. به قول جان گری: « اگر باور به عقلانیّت انسان نظریه‌ای علمی بود حتماً مدّتها قبل خلاف آن ثابت شده و کنار گذاشته می‌شد.»

صص. 31-32

منبع: بازارگرمی در هنر، گریسن پری، ترجمۀ ستاره مینوفر، تهران: فرهنگ نشر نو، چاپ دوم، 1400.